Ο όμιλος της βυζαντινής μουσικής οργανώθηκε φέτος για να δώσει στα παιδιά, γνώσεις περί της θεωρίας και της πράξεως της βυζαντινής μουσικής. Τα μαθήματα χωρίστηκαν σε δίμηνες ενότητες σε ότι αφορά το περιεχόμενό τους.
Κατα το δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου παραδόθηκαν στα παιδιά η προθεωρια της βυζαντινής μουσικής, σχετικά με τους χαρακτήρες ποσότητος ποιότητος και χρόνου. Κατα αυτόν τον τρόπο άρχισαν οι μαθητές σε πρώτη φάση να αντιλαμβάνονται τη συμπλοκή των χαρακτήρων ποσότητος. Υπήρξαν και κάποιες σχετικές ασκήσεις στους χαρακτήρες ποσότητος, όπως η ανάβαση και κατάβαση μιας φωνής, η ισότητα των χαρακτήρων, η κατάβαση μιας φωνής, και συν τω χρόνω η ανάβαση δύο, τριών, τεσσάρων, πέντε, έξι, και επτά φωνών και συνεχόμενα και υπερβατώς. Το ίδιο συνέβη και με τους κατιόντες χαρακτήρες. Εν συνεχεία ασχοληθήκαμε με τους χαρακτήρες χρόνου. Υπήρξαν κάποιες ασκήσεις σε αυτό το κεφάλαιο με χαρακτήρες που αυξάνουν το χρόνο και με χαρακτήρες πού μειώνουν το χρόνο. Στη συνέχεια ασχοληθήκαμε και με τους χαρακτήρες ποιότητος οι οποίοι προσδίδουν στη μελωδία ένα ποιοτικότερο χαρακτήρα που βοηθάει στο να ακουστεί το μέλος πιο εύηχα.
Επίσης στο τέλος αυτού του διμήνου έγιναν αρκετές ασκήσεις στα παιδιά και με τους τρεις τύπους χαρακτήρων, εις τρόπον ώστε να μπορούν να διαβάσουν ένα υποτυπώδες μουσικό κείμενο που περιλαμβάνει και τους τρεις τύπους χαρακτήρων, δηλαδή ποσότητος ποιότητος και χρόνου.
Στο δεύτερο δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, ασχοληθήκαμε κατ’ αρχάς με την φυσική κλίμακα του Νη, κάνοντας πολλές ασκήσεις πάνω στην συγκεκριμένη κλίμακα. Προοδευτικά αρχίσαμε να ασχολούμαστε και με το θέμα των διαστημάτων των τόνων, όπως μείζονες, ελάσσονες, ελάχιστοι και ημιτόνια, ώστε τα παιδιά να αντιληφθούν το πώς διαμορφώνονται τα τονικά διαστήματα στην βυζαντινή μουσική. Πάνω σε αυτό το κεφάλαιο υπήρξαν και αρκετές ασκήσεις ώστε να εμπεδώσουν τα παιδιά και πρακτικά πάνω στη φωνή τους τα μεγέθη και τις αλλοιώσεις των διαστημάτων μεταξύ των φθόγγων. Παράλληλα σε πρακτικό επίπεδο ασχοληθήκαμε με την ψαλμωδηση ορισμένων σύντομων τροπαρίων, όπως απολυτίκια, κάποια σύντομα μέλη της Θ. Λειτουργίας και γενικά με μέλη εύκολα στην αφομοίωση τους από τα παιδιά.
Κατά το διάστημα Μαρτίου – Απριλίου, ο όμιλος ασχολήθηκε με την εμπέδωση των διαφόρων ήχων και των χαρακτηριστικών τους. Ξεκινήσαμε αρχικά με τους διατονικούς ήχους, δηλαδή τον πρώτο, τον τέταρτο, τον πλάγιο του πρώτου και τον πλάγιο του τετάρτου. Εν συνεχεία ασχοληθήκαμε με τους δύο χρωματικούς ήχους, τον δεύτερο και τον πλάγιο του δευτέρου. Τέλος ασχοληθήκαμε με τους δύο εναρμόνιους ήχους, τον τρίτο και τον βαρύ. Σε κάθε έναν από αυτούς τους ήχους πραγματοποιήθηκαν ασκήσεις σε ότι αφορά τις κλίμακές τους και τα τονικά διαστήματά τους. Επίσης έγινε και ιδιαίτερη μνεία για τα τρία είδη των διαφόρων μελών της Βυζαντινής Μουσικής, δηλαδή το Ειρμολογικό (σύντομο), το Στιχηραρικό ( αργοσύντομο) και το Παπαδικό (αργό).
Παράλληλα οι μαθητές άρχισαν να ψάλλουν και ορισμένα τροπάρια μεγαλύτερης δυσκολίας, όπως προσόμοια και ιδιόμελα.
Σε αυτό το διάστημα οι μαθητές ασχολήθηκαν και με τις αλλοιώσεις του τόνου, δηλαδή τις διέσεις και τις υφέσεις ώστε να εμπεδώσουν το πώς διαμορφώνονται τα τονικά διαστήματα στον κάθε ήχο.
Τέλος κατά το διάστημα Μαΐου – Ιουνίου οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να εντρυφήσουν σε πιο εξειδικευμένα αντικείμενα της βυζαντινής μουσικής, όπως οι χρόες και οι κλίμακες που διαμορφώνουν, τα συστήματα της βυζαντινής μουσικής, όπως το κατα τριφωνία, τετραφωνία, πενταφωνία και επταφωνία. Παράλληλα οι μαθητές εξασκήθηκαν σε μουσικά κείμενα μεγαλύτερης δυσκολίας, όπως δοξαστικά, δοξολογίες, κεκραγάρια, πασαπνοάρια και κάποια αργά μαθήματα όπως χερουβικά και Κοινωνικά.
Σε γενικές γραμμές αυτή η ύλη διδάχθηκε κατα την διάρκεια των μαθημάτων του ομίλου, όπου οι μαθητές που συμμετείχαν είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν κάποιες επιπλέον γνώσεις σε ότι αφορά την Θεωρία και πράξη της Βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής.
Ο διδάσκων Καθηγητής
Αθανάσιος Βουγιουκλής